Polacy zbliżają się do Europejczyków pod względem rozpoznawanych uczuleń i astmy. Wzrost liczby chorych alergicznie z jednej strony oraz osób uprawiających sport lub inne formy aktywności fizycznej, z drugiej rodzi nowe wyzwania, profile terapeutyczne, diagnostyczne i edukacyjne.
Pływanie jest sportem często zalecanym z powodu wielu pożytków dla zdrowia.
Odnosi się to także do dzieci z astmą oskrzelową, u których ten rodzaj sportu wykazuje najniższe zagrożenie jeśli chodzi o występowanie astmy wywołanej wysiłkiem.
Z drugiej strony wpływ powtarzanego narażania dróg oddechowych na pochodne chloru do odkażania wody w basenach.
Na podstawie badań epidemiologicznych ocenia się, że powysiłkowy skurcz oskrzeli ujawnia się u około 12% całej populacji. Jedną z negatywnych konsekwencji wysiłku jest powysiłkowy skurcz oskrzeli i inne objawy alergii powysiłkowej jak astma wysiłkowa,
katar powysiłkowy czy pokrzywka.
Pewne jest, że na przebieg powysiłkowego skurczu oskrzeli, nieżytu nosa lub astmy wysiłkowej wpływa atopia i rodzaj uprawianego sportu, np.u sportowców z atopią istnieje 25 -krotne większe PSO (powysiłkowy skurcz oskrzeli) uprawiających dyscypliny siłowe oraz 75 -krotnie większe uprawiające sporty wytrzymałościowe w porównaniu z osobami bez atopii.
Sportowcy najbardziej narażeni na zaburzenia wywołane wysiłkiem to najczęściej dyscypliny zimowe i wytrzymałościowe.
- Narciarstwo ? u zawodników stwierdza się skurcz oskrzeli i nieżyt nosa wywołany przez zimne i suche powietrze
- Łyżwiarstwo – narażeni na mikrocząsteczki lodu i NO2 wytwarzane przez maszyny do wygładzania lodu
- Pływanie i nurkowanie – zawodnicy są narażeni na zatkanie nosa, skurcz oskrzeli w wyniku wdychania chloraminy
- Biegi ? zawodnicy cierpią na skurcz spowodowany hiperosmolarnością dróg oddechowych oraz wpływem drażniących zanieczyszczeń (spaliny, czad NO2 ,CO2, SO2)
Astma mieszana, alergiczny nieżyt nosa, zespoły ?prurigo-asthma? (wyprysk-astma),
w takich przypadkach należy podjąć decyzję eliminacji narażenia przez wybór innej dyscypliny, czy farmakoterapii.
Trzeba jednak pamiętać o wpływie wysiłku na organizm tak pozytywnym,
jak i negatywnym. Pozwala to kontrolować objawy chorób i zespołów wywołanych przez wysiłek fizyczny i osiągnąć wyznaczone wyżyny sportowe.
Lek.med. Jolanta Siwek
Specjalista medycyny sportowej, dziecięcej i rodzinnej
Poradnia Medycyny Sportowej
ZOZ SALUS Ostrzeszów