Stopa przez swoją specyficzną budowę może przejmować duże i długotrwałe przeciążenia. Budowa stopy porównywana jest do trójpunktowego modelu gwarantującego dobrą stabilizację stopy do podłoża. Trzema punktami stopy są: kość piętowa, głowa I i V kości śródstopia. Równowaga pomiędzy tymi kośćmi zapewnia stopie stabilność.
Ze względu na ukształtowanie stopy wyróżniamy trzy podstawowe jej typy:
- stopa prawidłowa – brak przeciążeń
- stopa wydrążona – prowadzi do przeciążeń ścięgna Achillesa, tylnej grupy mięśni goleni i rozcięgna podeszwowego
- stopa płaska i płasko – koślawa – prowadzi do przeciążeń i bóli w obrębie rozcięgna podeszwowego i śródstopia.
W ostatnich latach jednym z najskuteczniejszych rozwiązań w leczeniu i profilaktyce dysfunkcji stóp są wkładki ortopedyczne. Indywidualnie dobrana wkładka ortopedyczna ma duże możliwości korekcyjne i wspomagające kinetykę stopy i całej kończyny,
co przekłada się na profilaktykę przeciążeń i urazów stopy.
Zadania wkładki:
- podparcie stopy – zwłaszcza łuków, zmniejsza obciążenie miejscowe
- stabilizacja – poprzez zmianę propriocepcji usprawnia ?stereotyp ruchowy, zmniejsza ryzyko kontuzji, poprawiając ergonomie ruchów
- Komfort – zwiększona amortyzacja, zmniejszenie negatywnego oddziaływania
na skórę i krążenie, osłabienie procesów zmęczeniowych
Wkładki ortopedyczne są skonstruowane z półproduktów, które pozwalają na skonstruowanie wkładek dla poszczególnych rodzaju sportu (sporty halowe, biegacze, narciarze golfiści rowerzyści). Proces termoformowania umożliwia precyzyjne indywidualne dopasowanie stopy i obuwia.
Wierz wkładek jest wykończony materiałem amortyzującym i antypoślizgowym w celu lepszej kontroli stopy w bucie.
Niewłaściwe dobrane obuwie i nieskompensowanie dysfunkcji może prowadzić do zespołów przeciążeniowych nie tylko aparatu wiezadłowo-torebkowego stawów i entezopatii,
lecz także do niekorzystnych reakcji ze strony kości ( np.złamanie marszowe kości śródstopia i podudzia) .
Obecnie dostępne są wkładki, które spełniają warunki korekcji płaskostopia, koślawości lub szpotawości stopy oraz poprawiają komfort, amortyzują i dość skutecznie zapobiegają urazom.
Osoby uprawiające sport rekreacyjnie mogą korzystać z obuwia wytwarzanego na potrzeby sportu kwalifikowanego.
Kompleksowy proces terapii tj. ćwiczenia korekcyjne, obuwie stabilizujące stopę oraz indywidualne dobrane wkładki ma istotny wpływ na kształtowanie się stopy i całą postawę ciała.
Dbałość o prawidłową pracę stóp zapobiega przeciążeniom w odległych partiach ciała np. kręgosłup, zatem zadaniem pierwszoplanowym jest podtrzymywanie zdrowia.
Lek.med. Jolanta Siwek
Specjalista medycyny sportowej, dziecięcej i rodzinnej
Poradnia Medycyny Sportowej
ZOZ SALUS Ostrzeszów