Otyłość u dzieci przybrała charakter epidemii w ciagu ostatnich 30 lat, liczba otyłych dzieci zwiekszyła się trzykrotnie. Najważniejsza w tej kwestii pozostaje modyfikacja sposobu odżywiania i związanych z nim zachowań, wdrożenia aktywności fizycznej oraz rezygnacja z siedzącego trybu życia.
Istniejące zalecenia żywieniowe w zapobieganiu nadwadze i otyłości u dzieci to:
- zachęcać matki do karmienia piersią do 6 miesiąca życia
- liczba kalorii zawartych w posiłkach nie powinna przewyższać wartości zalecanej
do wieku - ograniczenie objętości posiłku
- podawać codziennie różne owoce i warzywa, ograniczając ilość soków owocowych
- wybierać warzywa z każdej grupy (ciemnozielone, cytrusy, strączkowe itp.)
- połowę spożywanych produktów powinny stanowić produkty pełnoziarniste (z ziaren niełuskanych ), spożywać produkty bogate w błonnik
- jeść produkty bogate w wapń .Dzieci w wieku 2-8 r.życia powinny dziennie wypijać dwie filiżanki odtłuszczonego mleka lub mleka o małej zawartości tłuszczu, a dzieci od 9 r.życia trzy filiżanki mleka lub ich równoważniki
- większość spożywanych tłuszczów powinny stanowić nienasycone kwasy tłuszczowe pochodzące z ryb, orzechów, oleju roślinnego i miękkich margaryn, a nie z masła
i tłuszczów zwierzęcych - ograniczać spożycie pokarmów o dużej wartości energetycznej
- wybierać posiłki i przyrządzać z niewielką zawartością cukru i kalorycznych słodzików
- ograniczać spożycie napojów słodzonych cukrem
- wybierać i sporządzać posiłki z niewielką zawartością soli, unikać również solonych gotowych potraw
- codziennie jeść śniadanie
- ograniczać jedzenie w restauracjach
- spożywać posiłki wspólnie z całą rodziną
Zapobieganie otyłości u dzieci z nadwagą i u dzieci otyłych rodziców celem jest utrzymanie stałej masy ciała w miarę zwiększania się wysokości ciała u młodych dzieci oraz ułatwionego powolnego zmniejszania masy ciała u nastolatków ok.0.5 kg/miesiąc.
Leczenie otyłości polega na zmianie trybu życia, modyfikacji zachowań. Zapobieganie otyłości to zmiana nawyków związanych z odżywianiem się oraz spożywanie posiłków,
na które należy zwrócić uwagę w zależności od wieku.
Rola rodziców w regulacji masy ciała to:
- stosowanie się do reguł zdrowego odżywiania ustalonych dla dziecka i dawanie dobrego przykładu poprzez właściwe zachowania żywieniowe
- kupowanie zdrowej żywności, pozbycie z domu produktów bogato tłuszczowych, słodkich przekąsek oraz napojów
- ustalanie regularnych godzin posiłków, podczas których przynajmniej jedno
z rodziców je z dzieckiem przy stole - nauczenie dzieci jeść spożywanie posiłków tylko gdy są głodne, eliminacja ciągłego podjadania
- kontrolowanie zmian zachowań zachowań żywieniowych u młodszych dzieci
i zachęcanie starszych dzieci do samokontroli - przekonanie dziecka aby nie jadło w czasie wykonywania innych czynności,
jak oglądanie telewizji, granie w gry wideo lub odrabianie pracy domowej
Zapobieganie i leczenie otyłości dziecięcej jest zagadnieniem wielokierunkowego postępowania obejmującego zarówno dziecko, rodzinę, jego otoczenie (przedszkole, szkołę, itp.)
Należy pamiętać, że odżywianie jest tylko jednym z elementów zapobiegania i leczenia nadwagi i otyłość. Trzeba ograniczyć siedzący tryb życia oraz zwiększyć aktywność fizyczną.
Lek.med. Jolanta Siwek
Specjalista medycyny sportowej, dziecięcej i rodzinnej
Poradnia Medycyny Sportowej
ZOZ SALUS Ostrzeszów