Piłka Nożna część II – Najczęstsze problemy ortopedyczno – urazowe młodych piłkarzy

Systematyczny wzrost poziomu wyników w sporcie wyczynowy, amatorskim jest logicznym efektem rosnącej wiedzy w zakresie kierowania procesem treningowym. Podstawą racjonalnego planowania procesu treningu stanowi kontrola obciążeń fizycznych i ocena zmian funkcjonalnych organizmu zawodnika . Współczesna piłka nożna stawia przed zawodnikami wysokie wymagania w zakresie przygotowania fizycznego, a potencjał motoryczny jest podstawą mistrzostwa sportowego. W każdej dyscyplinie sportowej występują typowe dla niej obrażenia, wynikające ze specyfiki treningu, sparingów oraz meczów . Dla piłki nożnej typowe są uszkodzenia tkanek miękkich kończyn dolnych np. więzadeł łąkotek stawu kolanowego, stłuczenia goleni, mięśni, itp.

Epidemiologia urazów: 85%dotyczy urazów piłkarzy poniżej 23 roku życia, z czego 45% poniżej 15 roku życia. Poważniejsze urazy dotyczą mniej zaawansowanych zawodników, słabsze przygotowanie siłowe powoduje zwiększenie urazowości w tej samej grupie wiekowej.

Zwiększone ryzyko urazu występuje u zawodników, którzy mieli już uraz jak i u tych, którzy byli źle rehabilitowani. Urazowość okolic ciała to: kończyna dolna 46%, kończyna górna 37%, głowa, kręgosłup i tułów 10-25 %, u bramkarzy to głowa, szyja i kończyny górne. Do urazu dochodzi w czasie gry, 1/3 urazów z powodu faulu, 44- 74% większe ryzyko w piłce halowej z powodu kontaktu bezpośredniego, w tym 48% atak ślizgiem. Piłka halowa ma 6x większą urazowość. Zawodnicy 14-16 letni są bardziej podatni na urazy oraz zawodnicy którzy grali mniejszą ilość meczy. Gra głową zabroniona jest dzieciom do 12 roku życia. Wprowadzenie elementów gry głową powinna być stopniowane w czasie, a waga piłki odpowiednia do wieku, mięśni szyi i brzucha powinny być odpowiednio przygotowane. Nieprzestrzeganie tych zaleceń grozi uszkodzeniem mózgu, wstrząśnieniem mózgu. Ryzyko powstania urazów wzrasta wraz z wiekiem. Przyczyny zmian przeciążeniowych u dzieci i młodocianych to najczęściej brak treningu ogólnorozwojowego zbyt wczesna specjalizacja, dysproporcje kostno-mięśniowe, obecność chrząstki wzrostowej i presja wyniku. Na urazowość wpływają czynniki wewnętrzne i zewnętrzne. Czynniki wewnętrzne to: nierówność kończyn dolnych, nieprawidłowa budowa stopy, zmęczenie mięśni, patologia kości, zaburzenia hormonalne. Czynniki zewnętrzne to: wzrost i intensywność treningu, zmiana rodzaju treningu ? nowy trener, zmiana nawierzchni ? twarda, nierówna, rodzaj obuwia, leki, sterydy czy nieodpowiednie żywienie. Uszkodzenia narządu ruchu mogą mieć postać ostrą, nagle występującą lub przewlekłą, przebiegająca do pewnego momentu bezobjawowo. Ostre urazy
to uszkodzenia stopy, (skręcenia stawu skokowego), czy uszkodzenia stawu kolanowego
(więzadeł krzyżowych, uszkodzenia chrzęstno -kostne, łąkotek i zapalenie błony maziowej). Uszkodzenia stopy związane są również z jej wadliwą budową u dzieci. Doprowadzają do przeciążeń stawów jako elementu wielosegmentowego łańcucha biokinematycznego. Zaburzona kinetyka stopy daje wtórnie zaburzenia kinetyki całej kończyny dolnej. U podłoża urazów przewlekłych leżą zespoły przeciążeniowe, tzw: miopatie, meniskopatie tenopatie, dyskopatie itp. Przykładem uszkodzeń przeciążeniowych są np.: pachwina piłkarska, kolano skoczka, złamania przeciążeniowe kości śródstopia i kości piszczelowej czy przeciążenie miejsca przyczepu ścięgna Achillesa.

Reasumując przyczyny upadków, urazów najczęściej spowodowane są przetrenowaniem, brakiem w przygotowaniu technicznym, dłuższą przerwą w treningu, przeciążeniem, niewłaściwą nawierzchnią boiska, wadami sprzętu.
 

Lek.med.Jolanta Siwek
Specjalista medycyny sportowej, dziecięcej i rodzinnej
Por.Medycyny Sportowej
ZOZ Salus Ostrzeszów